Groeihormoon

Groeihormoon is een hormoon dat in het lichaam de groei stimuleert. Door het groeihormoon worden de botten ertoe aangezet om langer te worden.

Wat is een groeihormoon?

Groeihormoon regelt het groeiproces en zorgt voor de juiste hoeveelheden vet, water en spieren in het lichaam. Het stimuleert de bouw van nieuwe cellen en de aanmaak van stevig botweefsel. Groeihormoon is bovendien van invloed op het concentratievermogen en het geheugen.

De afgifte van groeihormoon

Hormonen zijn stoffen die door klieren in het lichaam worden afgegeven. Hormonen komen in het bloed terecht en worden door het bloed naar verschillende plaatsen in het lichaam gebracht waar ze hun werking uitoefenen. Groeihormoon wordt gedurende het hele leven afgegeven door de hypofyse. De hypofyse is een kleine klier aan de basis van de hersenen. De afgifte van groeihormoon is niet gelijkmatig over de dag verdeeld. De groeihormoonspiegels stijgen na het in slaap vallen. Voor het gemak wordt voor kinderen vaak gezegd: rond 9 uur ’s avonds. De rest van de dag staat de productie van groeihormoon in de hypofyse op een lager pitje. Groeihormoon wordt dus niet gelijkmatig geproduceerd maar in korte pieken. De hoeveelheid groeihormoon die het lichaam dagelijks produceert is in de jeugd het hoogst. Daarna neemt deze sterk af.

Groeihormoon stimuleert de groei

Het groeihormoon wordt door het bloed meegevoerd door het lichaam. Het groeihormoon bereikt zo ook de groeischijven: daar stimuleert het groeihormoon de kraakbeencellen tot de aanmaak van groeifactoren. De kraakbeencellen delen dan zichzelf. De nieuwe kraakbeencellen duwen de uiteinden van het bot naar buiten, zo wordt het bot aan de uiteinden langer, beetje bij beetje.

Het groeiproces kort samengevat: De hypofyse maakt groeihormoon aan. Het groeihormoon stimuleert cellen tot de aanmaak van groeifactor (IGF-I). De IGF-I zorgt ervoor dat kraakbeencellen zich vermenigvuldigen en dat het oude kraakbeen wordt omgevormd tot bot. 

Storing in het groeiproces

Voor een normale groei zijn vele factoren van belang. Als ook maar één onderdeel verstoord raakt, komt het hele groeiproces in de knoop en groeit het lichaam niet meer. Allerlei invloeden kunnen het groeiproces verstoren, zowel problemen in de hormoonhuishouding als ziekten of andere oorzaken van buitenaf. 

Tekort aan groeihormoon

Een groeihormoontekort kan het groeiproces uit balans brengen. Hoewel voor een normale groei alle hormonen noodzakelijk zijn, is het groeihormoon een van de belangrijkste. Als je als kind hier een tekort aan hebt, dan groei je langzaam maar je hebt wel normale lichaamsverhoudingen. Daarnaast bevordert groeihormoon niet alleen de lengtegroei. Dit hormoon heeft nog veel meer invloed in het lichaam.

Andere taken van groeihormoon

Groeihormoon heeft verschillende functies in ons lichaam. Zo draagt groeihormoon bij aan de verbranding van vet, stimuleert het de ontwikkeling van de spieren en versterkt het de hartfunctie. Mogelijk heeft het ook invloed op het geestelijk welbevinden. Daarom blijft het groeihormoon ook op volwassen leeftijd onmisbaar voor het menselijk lichaam.

Behandeling met groeihormoon

Kinderen met een tekort aan groeihormoon blijven achter in groei. Als behandeling krijgen deze kinderen vaak (extra) groeihormoon toegediend.

Biosynthetisch groeihormoon

Vroeger was groeihormoon dat voor behandeling bedoeld was, alleen afkomstig uit hypofyses van overleden mensen. Tegenwoordig kan menselijk groeihormoon kunstmatig in het laboratorium goed worden nagemaakt: het is biosynthetisch groeihormoon. Dit kunstmatige groeihormoon kan in grote hoeveelheden worden geproduceerd. Dit gaat met behulp van de zogenaamde techniek van de genetische manipulatie (recombinant DNA). Het heeft dan precies dezelfde vorm, samenstelling en eigenschappen als het groeihormoon dat door het menselijk lichaam wordt gemaakt.

Groeihormoon als geneesmiddel

De medische benaming voor groeihormoon is somatropine. De behandeling met somatropine leidt niet bij iedereen tot dezelfde resultaten. Het effect verschilt per groeistoornis maar ook per kind. Groeihormoon wordt voorgeschreven aan kinderen met groeihormoontekort. Ook kinderen met Syndroom van Turner, SGA met blijvend kleine lengte, chronische nierinsufficiëntie en het Prader-Willi syndroom worden behandelt met biosynthetisch groeihormoon.

 

Lees meer over de behandeling met groeihormoon.

 

© BKC Media