AWBZ

Sommige zorg is zo duur dat u zich er niet tegen kunt verzekeren met een gewone ziektekostenverzekering. De kosten zijn te hoog. Het gaat dan bijvoorbeeld om langdurige opname in een instelling. Deze zorg wordt grotendeels betaald uit een gemeenschappelijke pot: de AWBZ.

Wat is de AWBZ?

IS_154.jpgSommige kosten zijn zo hoog dat een gewone zorgverzekeraar ze niet wil vergoeden. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan de kosten van jarenlange opname in een verpleeghuis. Omdat u dit soort kosten niet kunt verzekeren en ook niet zelf kunt betalen, worden ze vergoed via de de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ).

De AWBZ is een volksverzekering: een verzekering voor iedereen die woont of werkt in Nederland. De overheid betaalt de kosten van de AWBZ. Het geld voor de AWBZ krijgt de overheid bij elkaar via de belastingen, via de AWBZ-premie. Iedereen betaalt dus mee aan de AWBZ.

Wat verzekert de AWBZ?

De AWBZ vergoedt de volgende zaken.

  • Persoonlijke verzorging. Bijvoorbeeld: hulp bij het wassen, naar de wc gaan, aankleden of uit bed komen.
  • Verpleging. Bijvoorbeeld: injecties en medicijnen geven, verzorging van een wond. Voorlichting en advies over hoe u kunt omgaan met uw aandoening vallen ook onder verpleging.
  • Begeleiding. Bijvoorbeeld: hulp bij het op orde houden van uw financiën, meegaan naar een instantie en oefenen met vaardigheden om uw zelfredzaamheid te vergroten of zo lang mogelijk op peil te houden.
  • Behandeling die niet is gericht op het herstel van de aandoening of handicap, wel op het voorkómen van verergering van de aandoening of handicap.
  • Verblijf. Als u door een aandoening of handicap niet meer (volledig) thuis kunt wonen, kan u in een AWBZ-instelling worden opgenomen. Dit heet ‘verblijf’.

Met of zonder verblijf

AWBZ-zorg wordt ook wel opgedeeld in Zorg zonder verblijf en Zorg met verblijf. Onder Zorg zonder verblijf valt alle zorg die u thuis krijgt, dus eigenlijk thuiszorg. Als u (tijdelijk) in een zorginstelling woont of verblijft, gaat het om Zorg met verblijf. Het is handig om deze termen te kennen, ze worden vaak door instanties gebruikt.

  • Er kan al sprake zijn van ‘verblijf’ als u een etmaal per week in een aangepaste omgeving verblijft (met een therapeutisch leefklimaat, beschermde woonomgeving of met permanent toezicht). Dit heet dan ‘tijdelijk verblijf’.
  • Verblijf wordt alleen vergoed als u ook in aanmerking komt voor ten minste een van de andere vormen van zorg.

Het aanvragen van zorg uit de AWBZ

Als u van de AWBZ gebruik wilt maken, moet u eerst contact opnemen met het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Het CIZ stelt vast of u in aanmerking komt voor zorg uit de AWBZ. Vervolgens stelt het CIZ een indicatie op, een besluit waarin staat op wat voor zorg en op hoeveel zorg u recht heeft.

Kijk voor het adres van een CIZ bij u in de buurt op www.ciz.nl. Uw huisarts, een maatschappelijk werker of iemand van MEE Nederland (www.mee.nl) kan u helpen bij de aanvraag.

Kinderen en jongeren

Voor kinderen en jongeren tot achttien jaar met psychiatrische problemen kunt u een AWBZ-indicatie aanvragen bij Bureau Jeugdzorg. Ook voor kinderen met een licht verstandelijke handicap stelt Bureau Jeugdzorg de indicatie. Kijk voor meer informatie op www.bureaujeugdzorg.info.

Zorg uit de AWBZ

Zo’n zes weken na uw aanvraag krijgt u het indicatiebesluit. Hiermee kunt u zorg aanvragen. Dit gaat via het zorgkantoor in uw regio. Het zorgkantoor regelt dat u de zorg ook daadwerkelijk krijgt. Op www. zn.nl kunt u zien welk zorgkantoor bij u in de buurt zit.

Mogelijk heeft u voorkeur voor een bepaalde behandelaar of zorgverlener. U wilt bijvoorbeeld dat de thuiszorg door een bepaalde thuiszorgorganisatie wordt uitgevoerd. Dit kunt u melden bij het zorgkantoor. U kunt het ook al aangeven in uw AWBZ-aanvraag. Als u dan het indicatiebesluit krijgt, is het niet nodig om contact op te nemen met het zorgkantoor. In dat geval kunt u direct afspraken maken met de thuiszorgorganisatie.

Hoe krijgt u de vergoeding uitgekeerd?

De zorg die via de AWBZ wordt vergoedt, krijgt u in natura. De thuiszorg stuurt bijvoorbeeld iemand langs om u te helpen met aankleden.

U kunt soms kiezen voor een persoonsgebonden budget (PGB). U krijgt dan een geldbedrag uitgekeerd waarmee u zelf zorg kunt inkopen. Er zitten haken en ogen aan een PGB: verderop kunt u er meer over lezen.

Als u in een instelling verblijft…

Als u in een zorginstelling verblijft, wijst het CIZ bij de beoordeling een zorgzwaartepakket (zzp) toe. Het zzp beschrijft welke zorg u nodig heeft. Meestal gaat het om een combinatie van begeleiding en persoonlijke verzorging, en eventueel ook verpleging en behandeling en dagbesteding. De zorginstelling krijgt hiervoor een budget.

Er zijn 52 verschillende zzp’s, verdeeld over verschillende handicaps. Een beschrijving van de pakketten vindt u op www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgzwaartepakketten.

De pakketten worden globaal beschreven, ze bevatten richtlijnen waaraan de zorg moet voldoen. Samen met de zorginstelling maakt u afspraken over de precieze invulling van het pakket. Deze afspraken worden vastgelegd in een zorgplan.

Eigen bijdrage

Een deel van de kosten betaalt u zelf: dit is de eigen bijdrage. Hoeveel u moet betalen, hangt onder meer af van de zorg die u krijgt, uw inkomen, uw leefsituatie en uw leeftijd. Mensen die jonger dan achttien zijn, betalen geen eigen bijdrage.

De hoogte van uw eigen bijdrage kunt u berekenen via de website van het Centraal Administratiekantoor (CAK): www.hetcak.nl. Het CAK berekent en int de eigen bijdrage. Iedere vier weken krijgt u een factuur van het CAK: hierop staat hoeveel u moet betalen.

Korting

Op uw eigen bijdrage krijgt u korting. Dit is vastgelegd in een andere regeling: de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg). Verderop vindt u meer informatie over de Wtcg.

In het kort

  • Door uw ziekte of handicap heeft u misschien jarenlang zorg nodig. Bijvoorbeeld: thuiszorg of opname in een instelling.
  • Deze zorg is erg duur. De kosten krijgt u vergoed via de AWBZ.
  • Om AWBZ-zorg te krijgen heeft u een indicatie nodig: een besluit waarin staat welke zorg u nodig heeft en hoeveel. Een AWBZ-indicatie kunt u aanvragen bij het CIZ.
  • Het zorgkantoor regelt dat u de zorg ook echt krijgt.
  • U betaalt een eigen bijdrage. Het CAK berekent en int de eigen bijdrage.